Sinds februari 2023 ligt het Zorgcentrum na Seksueel Geweld (ZSG) op de bovenste verdieping van het gebouw waar ook de huisartsenwachtpost gevestigd is. Het is één van de 10 zorgcentra in ons land. Alles oogt er gloednieuw, toch zijn hier na 1 jaar werking heel wat slachtoffers gepasseerd.
24 uur 7 dagen op 7
“Slachtoffers bereiken ons meestal na doorverwijzing van artsen of politie. We zijn al goed gekend bij de zorgpartners maar je kan ook rechtstreeks hiernaartoe komen. Het team van artsen, psychologen en verpleegkundigen, onder coördinatie van dr. Pieter Van Asbroeck is 24 uur, 7 dagen op 7 paraat”, zegt coördinator Liesbet.
Juiste beslissing
“Ons eerste doel is om slachtoffers zo goed mogelijk op te vangen en te verzorgen. We vertellen hen steeds dat ze de juiste beslissing hebben genomen door naar hier te komen. Want lichamelijke en psychische trauma’s moet je snel aanpakken. We verlenen daarom psychologische bijstand en trekken ook de gezondheidsrisico’s na aan de hand van bloedafname. Forensische sporen traceren we via wissers van huid, speeksel of sperma. Dit gebeurt steeds met toestemming van het slachtoffer.”
72 uur
Het ZSG werkt heel nauw samen met de politie en het parket. Indien slachtoffers klacht willen neerleggen, komt er een gespecialiseerde politie-inspecteur naar het zorgcentrum, waardoor de klacht snel ingediend kan worden.
“De eerste 72 uren, dat zijn 3 dagen, zijn cruciaal voor het verzamelen van info en bewijzen tegen daders”, bevestigt Bart Ramaekers politioneel coördinator in het ZSG. “Je hoeft geen klacht neer te leggen als je dat niet wil. Maar als je je bedenkt, zijn de forensische stalen wel afgenomen. We kunnen ze tot 6 maanden bewaren in de frigo’s. Sinds de start heeft 71,3 % van de slachtoffers een klacht ingediend, een vrij hoog cijfer in vergelijking met andere centra”, weet Bart.
Jonge slachtoffers
De slachtoffers zijn vaak erg jong. De gemiddelde leeftijd is 24 jaar en meestal gaat het om vrouwen. “Toch zijn ook oudere personen of mannen ook slachtoffer”, duidt Liesbet. “We telden het afgelopen jaar 28 mannelijke slachtoffers op een totaal van 342. We denken daarom dat er nog meldingen onder de radar blijven.”
Gekende daders
In de meeste gevallen komen de daders uit de familie- of kennissenkring van de slachtoffers. Soms kennen ze elkaar vaag, bijvoorbeeld via sociale media. Daders opsporen is zeer belangrijk vinden Liesbet en Bart. Op die manier worden slachtoffers immers erkend in het onrecht dat hen is aangedaan en helpen ze mogelijke andere slachtoffers te vermijden.
Strafbaar
“In gesprekken en verhoren merken we dat slachtoffers soms denken dat het seksueel misbruik hun schuld is, of dat het misschien niet erg genoeg is voor een klacht. Dat klopt natuurlijk niet, want elke seksuele handeling waarbij een persoon niet instemt is strafbaar”, oppert Bart. Bij 65,8% van de slachtoffers die zich hier aanmeldde ging het niet enkel over ongewenste aanrakingen of kussen maar om verkrachting.”
Juist handelen
Ken je iemand die slachtoffer is, of ben je zelf slachtoffer van seksueel geweld? Dan is het raadzaam om zo snel mogelijk naar hier te komen. “We merken dat dit nog sneller moet.
De eerste 72 uur zijn immers super belangrijk voor sporen. Het is niet makkelijk, maar je kan je best niet wassen, niet eten of drinken in de kledij komen die je aanhad op dat moment. Andere kleren kan je meenemen of krijg je hier.”
ZSG Limburg in het ZOL is 24 uur op 7 bereikbaar via T 089 80 81 00 en zsglimburg@zol.be
ZSG voorziet onderzoek forensische sporen, medische en psychologische zorg.
Hier worden zo nodig ook vaccinaties toegediend, of er wordt medicatie gestart om het risico op HIV te verminderen. Potentiële seksueel overdraagbare aandoeningen worden opgespoord en behandeld.
