Als je als koppel, al of niet van hetzelfde geslacht, samenwoont, kan je deze relatie een wettelijke basis geven via het ondertekenen van een verklaring wettelijke samenwoonst.
Om de verklaring te kunnen afleggen moeten jullie beiden meerderjarig en handelingsbekwaam zijn. Geen van beide mag gebonden zijn door een huwelijk of door een andere vorm van geregistreerd partnerschap. Je moet ook ingeschreven zijn op hetzelfde adres.
Als je geen wettelijk verblijfsrecht hebt in België moet je op hetzelfde adres verblijven als de persoon waarmee je verklaart samen te wonen.
Een wettelijke samenwoonst houdt in dat een aantal rechten en plichten gelden die gedeeltelijk vergelijkbaar zijn met die van een huwelijk. Je kan, voorafgaand aan de verklaring en via een notariële akte, zelf een aantal bijkomende voorwaarden van het samenleven vastleggen in een samenlevingscontract. In dat geval wordt het bestaan van die notariële akte ook vermeld in de verklaring van wettelijke samenwoonst. Je moet dan wel een attest van de notaris voorleggen waaruit het bestaan van dit samenlevingscontract blijkt.
De belangrijke artikels uit het Burgerlijk Wetboek in verband met het wettelijk samenwonen kan je raadplegen in bijlage.
Einde van een wettelijke samenwoonst
Je kan ook een einde stellen aan de wettelijke samenwoonst door het afleggen van een verklaring van beëindiging met onderlinge toestemming.
Eenzijdige ontbinding is ook mogelijk. De ambtenaar van de burgerlijke stand moet de tegenpartij dan wel in kennis stellen van die éénzijdige beëindiging via een gerechtsdeurwaardersexploot. De kosten van de betekening vallen ten laste van de persoon die de verklaring van éénzijdige ontbinding heeft afgelegd.
De verklaring van wettelijke samenwoonst eindigt automatisch bij het huwelijk of door overlijden van één van de partners.
Bedrag
Het afleggen van de verklaring wettelijke samenwoonst en het laten registreren ervan in het bevolkingsregister is gratis.
Bij een eenzijdige beëindiging moeten de kosten van de betekening door middel van een deurwaardersexploot betaald worden door diegene die de verklaring van de eenzijdige beëindiging heeft afgelegd.
Wat meebrengen
Voor het aangaan van een verklaring van wettelijke samenwoonst moet je volgende documenten voorleggen:
- de identiteitsbewijzen van de verklaarders;
- het verslag van de vaststelling woonplaats voor partners die geen wettig verblijf in België hebben;
- het bewijs van burgerlijke staat (ongehuwd, wettig gescheiden of weduwe/weduwenaar) door de partner:
- die geen wettig verblijf in België heeft
- of die als meerderjarige een inschrijving in België heeft verkregen en hieromtrent nog geen bewijzen heeft voorgelegd.
- het bewijs dat er geen ander geregistreerd partnerschap is moet eveneens voorgelegd worden door een persoon:
- die geen wettig verblijf in België heeft,
- die als meerderjarige een inschrijving in België heeft verkregen en hieromtrent nog geen bewijzen heeft voorgelegd;
- indien jullie dit lieten opstellen bij de notaris: een attest i.v.m. het "samenlevingscontract".
Meer info
Als je een verklaring van wettelijke samenwoonst wil afleggen en deze laten registreren in het bevolkingsregister hou er dan rekening mee dat de inschrijving op hetzelfde adres reeds in orde is. Jullie komen hiervoor samen langs en brengen jullie identiteitskaart mee. Hou er rekening mee dat je hiervoor een afspraak moet maken.