Een detentiehuis is een kleinschalige instelling waar kortgestrafte veroordeelden hun straf uitzitten. In Genk komt er een prefab bouwunit met max. 40 plaatsen op de site van het voormalige politiegebouw (dat gesloopt wordt) aan de Vennestraat 461. Bewoners worden voortdurend actief en op maat begeleid. Het wonen in een detentiehuis is gericht op het ontwikkelen van (meer) verantwoordelijkheidszin en zelfstandigheid. Detentiehuizen bevinden zich in een stedelijke omgeving om de verbinding met de samenleving zo goed mogelijk te behouden. In die aangepaste setting krijgen de bewoners de beste kansen om volop te werken aan hun re-integratie en er een succes van te maken. Ze worden gestimuleerd om werk te zoeken of bijvoorbeeld een opleiding te volgen.
Een detentiehuis is geen klassieke gevangenis, maar is wel onderworpen aan dezelfde regelgeving als de gevangenissen. Dat betekent onder andere dat de bewoners strikte regels moeten naleven, dat zij dezelfde verplichtingen hebben als gedetineerden in een gevangenis en dat zij aan strenge voorwaarden moeten voldoen om het detentiehuis te mogen verlaten. Het gaat om een gesloten en beveiligde instelling. Bewoners hebben binnen een detentiehuis meer vrijheid, maar kunnen dus niet zomaar binnen en buiten. Ook de bezoekers worden gescreend.
De Federale Overheid Justitie wil sneller optreden en richt daarom detentiehuizen in. Hier kunnen mensen immers al na hun eerste veroordeling effectief hun gevangenisstraf uitzitten. Een concept dat succesvol is gebleken in het buitenland. Daar stelt men vast dat er dankzij de detentiehuizen veel minder veroordeelden hervallen in criminele feiten en dat de bewoners hun leven terug op de rails krijgen. Ook in ons land zien we, 1 jaar na de opening van het 1ste detentiehuis in Kortrijk, uitstekende resultaten.
Alle bewoners zijn kortgestraften. Dit zijn de veroordeelden die tot voor kort niet werden opgesloten of die een enkelband meekregen. De bewoners van een detentiehuis vormen een laag veiligheidsrisico en worden op basis van strenge criteria geselecteerd. Enkel wie bereid is om zijn of haar leven te beteren en aan de toekomst te werken, komt in aanmerking. Zedendelinquenten of veroordeelden voor terrorismefeiten zijn bij wet uitgesloten. De bewoners komen uit de streek waar het detentiehuis gelegen is. Op die manier worden zij voorbereid om na hun vrijlating op eigen benen te staan, met een job in eigen buurt.
Het detentiehuis is een gesloten en beveiligde instelling waar bewoners niet zomaar binnen of buiten kunnen. Net zoals in een klassieke gevangenis moeten zij toestemming krijgen om het huis te verlaten, bv. voor een sollicitatie. Sommige bewoners gaan al tijdens hun verblijf aan de slag bij hun vroegere of nieuwe werkgever buiten het detentiehuis. In het gebouw mogen zij zich wel vrijer verplaatsen voor activiteiten en opdrachten, in samenspraak met de begeleiding.
Detentiebegeleiders staan in voor het dagelijks toezicht en de begeleiding. Aangezien het om kleine groepen gaat, kunnen zij elke bewoner persoonlijk opvolgen. De detentiebegeleiders zien erop toe dat bewoners zelf wassen, poetsen, het gebouw onderhouden en hun administratie en financiën op orde krijgen. Ze zorgen, indien nodig, mee voor psychosociale begeleiding en helpen bewoners bij het zoeken naar opleidingen en werk. Er is 24/7 toezicht en begeleiding. Als een bewoner zich moeilijk kan aanpassen, worden er snel maatregelen genomen. Wie zich misdraagt, wordt teruggestuurd naar een klassieke gevangenis.
De Federale Overheidsdienst Justitie wilt binnen een termijn van 3 jaar in totaal 720 plaatsen creëren in 15 detentiehuizen. Er komt minimum 1 detentiehuis per provincie. Voor Limburg viel de keuze op Genk, als 2de centrumstad. Provinciehoofdstad Hasselt beschikt over een gevangenis.
Dit werd bepaald na onderzoek door de Regie der Gebouwen samen met de FOD Justitie. De oude rijkswachtkazerne in de Vennestraat is geen eigendom van stad Genk en behoorde al toe aan de Regie der Gebouwen. Het is een locatie die beschikbaar is en in een stedelijke omgeving ligt met een vlotte toegang tot hulp- en dienstverlening, tewerkstelling en vlot bereikbaar met het openbaar vervoer.
In totaal zullen er in ons land 15 detentiehuizen komen voor de uitvoering van korte gevangenisstraffen. Eentje ervan is al geopend; in Kortrijk. Binnen een termijn van 3 jaar zullen er in totaal 720 plaatsen worden gecreëerd in de detentiehuizen.
De bewoners van een detentiehuis vormen een laag veiligheidsrisico en worden op basis van strenge criteria geselecteerd. Ze kunnen niet zomaar binnen of buiten. Net zoals in een klassieke gevangenis moeten zij toestemming krijgen om het detentiehuis te verlaten. De werking van het detentiehuis wordt continu geëvalueerd, zowel door FOD Justitie als door stad Genk. Wie zich misdraagt, wordt teruggestuurd naar een klassieke gevangenis. Negatieve signalen vanuit de buurt worden meteen ter harte genomen. In andere steden met gevangenissen en transitiehuizen is er geen overlast.
Neen, die kans is heel klein. De komst van een gevangenis of transitiehuis in steden en gemeenten als Brugge, Mechelen, Beveren, Hasselt en Merksplas had geen invloed op de vastgoedprijzen in de buurt.
