Onze reeks over de vele verborgen talenten bij medioren en senioren kon zich geen betere gast dan René Swartenbroekx wensen. Op de leeftijd van 89 jaar brengt de gevierde Genkse jeugdboekenauteur, toneelschrijver en tv-scenarist voor het eerst een roman voor volwassenen uit, nota bene als statement dat ook wie oud is creatief kan zijn.
Ook het verhaal van Wanneer de namen vervagen leest als een bevestiging van het soms onvermoede potentieel van veel 65-plussers. Ik voer een fictief iemand op die aan alzheimer lijdt, vertelt René. Over de generaties heen wordt hij achtervolgd door wat zich afspeelde tijdens de Tweede Wereldoorlog. De man wil zijn verhaal graag kwijt aan zijn omgeving, maar belandt door de diagnose van zijn aandoening in een gevecht tussen zijn voortschrijdende beperking en zijn herinneringen. Ondanks alle moeilijkheden slaagt hij er toch in zijn unieke verhaal naar buiten te brengen dat anders verloren zou zijn gegaan. Het boek balanceert op het dubbele spoor van oorlogsherinneringen en de evolutie van een ziekte die aan zulke herinneringen knabbelt. Voor beide sporen putte René uit persoonlijke ervaringen. Verschillende buren van mij werden tijdens de oorlog gedeporteerd en vermoord. En ik heb al heel wat vrienden zien aftakelen als gevolg van die slopende ziekte. In het boek doe ik aan epische concentratie rond de ik-figuur: veel gebeurtenissen zijn waar en zo uit het leven gegrepen, maar niet allemaal overkomen aan één persoon.
Unieke ervaring koesteren
Hoewel René er zelf weinig ervaring mee heeft, merkt hij op dat de stem van mensen die ouder worden niet meer wordt gehoord. Dan mag je nog Michel Wuyts of Rudi Vranckx heten. Zodra je een bepaalde leeftijd bereikt, raak je op een zijspoor. Dat is zonde! Zo dreigt bijzondere ervaring uit de samenleving te verdwijnen. Ook dat wil ik met mijn boek onderstrepen.
Omarm de wereld
Het respect voor 65-plussers is volgens René vooral de laatste decennia duidelijk verminderd. Dat ligt aan heel wat factoren en soms ook aan senioren zelf. Voor oudere mensen is er vandaag duidelijk minder plaats dan vroeger en dat is jammer. Maar als senior heb je ook de belangrijke taak om de wereld van vandaag te omarmen. Door altijd te herhalen dat vroeger alles beter was en je op te sluiten, bereik je natuurlijk niet veel positiefs. Je moet ervoor oppassen verloren te lopen in je eigen stereotypen en daarnaar te gaan leven.
Aanvaarding
Ook is het goed om te beseffen wat niet meer goed lukt en te focussen op wat wel nog goed gaat. René: Het leven is voor een stuk afscheid nemen: van vrienden, je schooltijd, je ouders en sommige hobbys. Meer aandacht voor je talenten en voor wat je wel nog goed kan, geeft je zelfvertrouwen een boost. Bij mij wil het gehoor weleens haperen. Daar wordt soms mee gelachen en dat hoeft ook niet erg te zijn. Onlangs stond ik versteld toen ik mijn partner hoorde zeggen dat ze geen spiraaltje had. Blijkbaar had ze geen inspiratie (lacht). Een grappige situatie die ik ook verwerkte in het boek.
Over de streep
Een boek publiceren op mijn leeftijd? Ik heb er toch even over moeten nadenken, weet René. Een tijd was het eerder stil rond de legendarische schrijver van heel wat afleveringen van FC De Kampioenen en Alfa Papa Tango, De Lege Cel en Duupje. Tot hij de interessante ingeving kreeg eens een roman voor volwassenen te schrijven. Mijn dochter An overtuigde me het manuscript uit te geven. Nu ben ik vooral blij met de boodschap die ik aan mijn leeftijdsgenoten kan geven: laat je niet doen, blijf creatief!
Kom luisteren naar René!
Ook benieuwd naar Wanneer de namen vervagen, het nieuwe boek van René Swartenbroekx?
Horizon kon hem strikken voor een boeiende voorleesnamiddag!
27 mei 2025 om 14 uur
Zaal De Ontdekking, bibliotheek
Vooraf inschrijven is noodzakelijk en kan vanaf 23/4/2025
sociaal.welzijn@genk.be
089 65 43 72