Voor veel constructies en andere handelingen op je perceel moet er eerst een stedenbouwkundige vergunning (beter gekend als bouwvergunning) aangevraagd én verkregen worden.
Als er een stedenbouwkundige vergunning verkregen wordt, moet die uiteraard ook naar behoren uitgevoerd worden (zowel het goedgekeurde plan als de opgelegde voorwaarden). Dit wordt gecontroleerd door de stedelijke bouwtoezichters.
Wanneer vergunningsplichtige werken zonder vergunning worden uitgevoerd, wordt er opgetreden door de bouwtoezichters. In eerste instantie proberen de bouwtoezichters met de betrokken partijen mondelinge afspraken te maken om vrijwillig herstel of regularisatie na te streven. Als deze mondelinge afspraak niet wordt nageleefd, zal er een aanmaning stedenbouwkundige overtreding uitgeschreven worden of, indien de werken nog in uitvoering zijn, kan er een stillegging van de werken opgelegd worden. Dit kan tegelijk het startsein betekenen voor de opmaak van een dossier met mogelijk een gerechtelijke procedure tot gevolg (tenzij men in deze fase vrijwillig herstelt of regulariseert, dan wordt de procedure stopgezet).
