MUSICA SACRA muziek van Bruckner, Puccini en Fauré

Anton Bruckner (1824-1896), 200 jaar geleden geboren, Gabriel Fauré (1845-1924) en Giacomo Puccini (1858-1924), beiden 100 jaar geleden gestorven, staan dit jaar extra in de muzikale belangstelling.

Drie groten uit de muziekgeschiedenis waarvan Cantus Vocum op zondag 8 december om 15 uur religieuze werken in de Christus Koningkerk van Waterschei zal uitvoeren onder de titel “Musica Sacra”.

Anton Bruckner, Oostenrijks componist en organist, een muzikale laatbloeier, componeerde vernieuwende en baanbrekende symfonieën maar schreef ook religieuze koormuziek van een ongekend hoog niveau. Zijn kerkmuziek is devoot, eerbiedig en zuiver, dankbaar gebruik makend van de rijke stijlmiddelen van de romantiek met verrassend melodisch-harmonisch geniale wendingen, nooit gezocht maar met een diepgang en eenheid tussen tekst en muziek die leidt tot een grote expressie die naadloos aansluit bij de religieuze meesterwerken uit de renaissance en barok.

Als tienjarige knaap bespeelde Bruckner reeds het kerkorgel van de plaatselijke kerk. Later werd hij benoemd tot organist van de abdij van Sankt Florian. Hij blonk vooral uit als grandioos improvisator en liet opmerkelijk genoeg weinig orgelcomposities na. Onder het majestueuze orgel van de abdij ligt hij begraven en kan je zijn graf bezoeken.

Gabriel Fauré, ook hij, speelde en improviseerde als achtjarige op het dorpsharmonium. Hij componeerde reeds tijdens zijn studiejaren hierin aangemoedigd door zijn tien jaar oudere vriend Camille Saint Saëns. Later werd hij organist in Parijs als assistent van Widor in de kerk Saint Sulpice en als titularis van de Madeleinekerk. Merkwaardig genoeg schreef hij net als Bruckner nauwelijks werken voor orgel maar improviseerde hij.

Fauré was een veelzijdig componist van piano- en kamermuziek maar vooral als liedcomponist. Zijn koorwerk “Cantique de Jean Racine” voor koor en orgel schreef hij op negentienjarige leeftijd voor een compositiewedstrijd voor koor waarmee hij de eerste prijs won. Een toegankelijk koorwerk dat vanuit gescheiden melodieuze inzetten van de stemmen via modulaties culmineert naar homogene hoogtepunten om na herhaling van het begin te eindigen in volledige overgave en rust aan de Allerhoogste.

Giacomo Puccini, telg uit een muzikantenfamilie, is vooral gekend als operacomponist, waar hij vernieuwend werkte. Toch schreef hij ook enkele missen en andere religieuze muziek. Zijn Requiem kenmerkt zich door eenvoud en diepzinnigheid. Vanuit een wat smekende, mysterieuze instrumentale inzet met gebroken akkoorden ontwikkelt zich een éénstemmige chromatische melodie via instrumentale doorgangen tot meerstemmigheid om in totale rust te eindigen in unisono. Ook hier wordt de tekst op een subtiele wijze muzikaal weergegeven.

Organist Johan Hermans, leraar orgel aan de muziekacademie van Genk en het conservatorium van Hasselt, zal orgelwerken uitvoeren op het monumentale, romantische en beschermde Delmotte-orgel van de Christus Koningkerk. Werk van César Franck, tijdgenoot en vriend van Fauré zal aan bod komen evenals Gabriel Fauré zelf en Jacques-Nicolas Lemmens. De advent is aangebroken en kerstmis kondigt zich aan. Herkenbare werken van advent- en kerstmuziek voor orgel zullen ten gehore gebracht worden.

Een concert waarin de rijke akoestische mogelijkheden van kerk en orgel tot ontplooiing zullen komen.

Jan Gabriëls