Precies negentig jaar geleden stichtte broeder Majoor een knapenkoor in Genk waarvan hij de sociale impact op lange termijn onmogelijk kon vermoeden. Van bij het begin lag de focus van het koor op kwaliteit, die in de loop van de volgende decennia feilloos kon worden aangehouden. Ook buiten de grenzen van onze stad en zelfs ver in het buitenland verwierven de Lustige Heivinken de faam die begin volgend jaar te boek wordt gesteld door vzw De Lustige Heivinken. De drijvende krachten achter deze onderneming zijn Gilbert Bongaerts, zijn echtgenote Monique Draelants en Ward Vanhengel.
‘Door de jaren heen moeten er zo’n 1500 Lustige Heivinken geweest zijn, van wie we ruim 1000 namen hebben teruggevonden. 700 van hen zijn nog in leven en vind je omzeggens verspreid over de hele wereld.’ Gilbert glimt van trots wanneer hij de geschiedenis van ‘zijn’ Lustige Heivinken voorstelt. Toch minimaliseert hij zijn eigen rol tot repetitor in de jaren 70 en wordt daarbij meteen in de rede gevallen door Monique: ‘Gilbert was de grote organisator tot het einde van de Lustige Heivinken in 1986. Hij deed toezicht bij de busophaling van de jongens om te komen zingen en organiseerde een aantal buitenlandse reizen.’ De inkomsten uit de optredens werden aangewend om de reizen voor de zangerknapen te financieren.
Broeder Arnold
Na de opstartfase onder leiding van broeder Majoor loodste broeder Michel De Lustige Heivinken door de turbulente naoorlogse jaren. ‘Zijn rol mag echt niet geminimaliseerd worden’, vindt Gilbert. ‘Hij heeft de grond klaargemaakt waarop de bekendste bezieler van het koor zo succesvol heeft kunnen zijn’, vult Ward aan. De naam die voor altijd met de Lustige Heivinken verbonden blijft, is die van broeder Arnold. Hij leidde het koor van 1950 tot aan zijn dood in 1977. ‘Onder aansturing van broeder Arnold werd het koor niet alleen nog succesvoller en groeide de uitstraling van het koor. De klemtoon kwam meer en meer op opvoeding te liggen’, werpt Gilbert op. ‘De Lustige Heivinken werden veel meer dan een knapenkoor.’ Het werd echt een vereniging van Genkenaren die elkaar in alles steunden. Voor studerende jongens werden er studiemomenten en -begeleiding voorzien. ‘Samen zingen werd duidelijk gebruikt als middel om jongens van straat te halen en te leren dat succes komt mits inspanning’, lacht Gilbert. Zelf leerde hij daar enorm veel uit. ‘De Lustige Heivinken brachten ons vooral volharding bij’, pikt Ward in. De periode na Broeder Arnold onder leiding van Jaak Jacobs was ook bijzonder succesvol met onder meer de creatie van twee schitterende musicals die werden opgevoerd in heel Vlaanderen.
Heivink ben je voor het leven
Die nadruk op inspanning en zelfoverstijging bracht de jongens dichter bij elkaar. ‘Maar het leerde ons ook lessen die we nog altijd niet vergeten zijn.’ Gilbert raakte later als echtgenoot van Monique bij het koor betrokken. Zij was al actief was bij de Lustige Heivinken sinds de jaren 60 en beaamt wat de beide ervaringsdeskundigen in crescendo opwerpen: ‘De Lustige Heivinken waren een school voor het leven. Hoe dikwijls heb ik geen ex-Heivink aan de lijn gehad die me vertelde hoe hij zijn problemen te boven kwam dankzij de levenslessen in het koor?’ Samenhorigheidsgevoel is een smeermiddel dat tegenslagen verzacht. ‘Elke Lustige Heivink is als een radje in een groter geheel’, analyseert Ward. Een betere manier om die gedachte te verbeelden dan een koor is er niet.
Laat geen stem verloren gaan
‘Hoe dikwijls kregen we niet de vraag waar onze unieke klank vandaan kwam?’, wendt Monique zich verbluft tot Gilbert. Toch werd geen enkele stem geweerd. Alle jongens van het koor mochten meezingen en werden in het geheel ingepast. In 1975 bezochten de Heivinken Polen op uitnodiging van de Poolse overheid. Zij kregen er bezoek van de ‘Nachtegalen van Poznan’. Het internationale gezelschap richtte zich vol lof tot broeder Arnold. Hoe hij er toch in slaagde die typische klankkleur te bekomen ondanks de altijd wisselende bezetting van het koor? ‘Hij haalde zijn binnenzakken van zijn broek naar boven en lachte: ik heb geen specifiek diploma in de muziek’, herinnert Gilbert zich. ‘Broeder Arnold was een veeleisend man. Elke dag repeteerde hij met de koorknapen en bracht hen tot betere prestaties’, geeft Monique nog mee. ‘In de 56 jaar dat de Heivinken actief waren, kregen ze nooit een partituur in handen. Alles werd zodanig ingeoefend dat dat ook niet nodig was.’
Kennis doorgeven
‘Wij bezitten een berg aan memorabilia van de Lustige Heivinken’, mijmert Gilbert. Zo is er de gouden plaat die ze kregen voor drie lp’s, tal van kleren en duizenden foto’s. ‘Als enige in Vlaanderen kreeg elk lid van het koor op een bepaald moment de Pro Musicamedaille’. De wonderlijke kroniek van De Lustige Heivinken dreigt echter onder het stof van de geschiedenis te zwichten. Daarom gaat vzw De Lustige Heivinken in de tegenaanval. ‘Wij richten onze pijlen op de creatie van een archief dat zo veel mogelijk elementen uit het roemrijke verleden van het koor bevat. Daartoe hebben we de afgelopen jaren reünies, tentoonstellingen, een avondwake en zelfs een verhalenroute georganiseerd.’ Al die informatie, gekruid met persoonlijke getuigenissen vond op 4 december 2020 zijn weg naar een prestigieus boek met een kleine duizend foto’s over de Lustige Heivinken. ‘In dat boek wisselen teksten, foto’s, persoonlijke verhalen en zelfs perscommentaren elkaar af. Overbodig te zeggen dat elke Genkse muziekfan dit boek in huis moet halen.’
‘Heivinken, 1930-1986, méér dan een knapenkoor’
Nu verkrijgbaar in de boekhandel.
Heb jij nog materiaal over de Lustige Heivinken? Of ben je zelf een Lustige Heivink geweest?
Neem dan contact op met Gilbert Bongaerts
0485 76 51 82
Facebook: De Lustige Heivinken
